24 saatlik günümüzün yaklaşık 8 saati işte geçer. Dolayısıyla yaşamımızın 3’te 1’ini yani çok büyük bir bölümünü oluşturan iş hayatı çeşitli zorluklarla geçebilir. İşte karşılaşılan sıkıntılar hayatımızın geri kalanında da psikolojimizin, ekonomik durumumuzun, insan ilişkilerimizin olumsuz etkilenmesine sebep olabilir. Diğer yandan genç yaşta yaptığımız meslek seçimi gelecekte kim olacağımızı belirler. Çünkü o mesleğin veya sektörün içinde uzun zaman geçirmek demek, arkadaşlıkların, sosyalleşmenin, ilgilerin ve hobilerin de o sektör veya meslek etrafında şekillenmesi demektir. Bu sebeple doğru meslek seçiminde bulunmak karşılaşabilecek sıkıntıları en aza indirmek ve mutlu bir hayat geçirmek için çok önemli. Ancak birçok genç kaygı, stres ve çevre baskısı altında meslek seçemiyorum nasıl seçmeliyim, nelere dikkat etmeliyim, düşündüğüm meslekler geçekten benim için uygun mu gibi sorularla bizim gibi danışmanlara geliyor. Bizler de onlara 3 temel adımda kullandığımız çeşitli bilimsel envanter ile destek olmaya çalışıyoruz.
Bu yazıda öğrencilerin meslek seçiminde dikkat etmesi gereken bu 3 temel adımdan bahsedeceğiz. Sonrasında ise öğrencilerimizle bu adımları nasıl uyguladığımızı anlatacağız. Eğer siz de meslek seçimi ve kariyer planlama konusunda uzman desteğine ihtiyaç duyuyorsanız aşağıdaki iletişim bilgilerinden bize ulaşabilirsiniz.
Meslek Seçemiyorum Diyenlere 3 Temel Tavsiye
1-Doğru meslek seçimi için öncelikle kişi kendisini, yeteneklerini iyi tanımalı. Heveslerini ile hedeflerini ayırt edebilmeli. Ayrıca değerlerini ve hayat amacını iyi belirlemeli. Bunun yanında mutluluk ve başarı gibi kavramların kendisindeki karşılığını tanımlayabilmeli. Yani;
- ilgi, hedef ve hayalleri ne kadar gerçekçi?
- İstekleri ne kadar kişiliğiyle uyumlu?
- Bilinçaltında yatan engeller mevcut mu?
- Çevresindeki fırsat ve tehditlerin farkında mı? gibi sorulara cevap verebilmelidir.
2-Doğru meslek seçimi için ikinci adım; mesleklerin çalışma koşullarının, getirilerinin ve gereksinimlerinin iyi değerlendirilmesidir. Alternatif meslekler iyi değerlendirilmeli. Bunun yanında birbirini tamamlayan ve kariyer basamakları arası geçişlere imkan veren alanlar birlikte düşünülmelidir. Mesleklerin hangi değerler ve başarı tanımlarıyla uyuştuğu değerlendirilmelidir. Ayrıca kişiye ne katacağı göz önünde bulundurularak kişilik özellikleri ve beklentiler ile uyumlarına bakılmalıdır. Bu adım meslek seçemiyorum diyenler için alternatiflerin netleştiği, güçlü bir listenin oluşturulduğu bir adımdır. Ancak aceleye getirildiğinde güzel ihtimallerin gözden kaçırılabileceği unutulmamalı, titizlikle çalışılmalıdır.
3-Doğru meslek seçimi için üçüncü adım ise; alternatif olarak belirlenen mesleklerin bugünkü piyasa koşullarının neler olduğu ve gelecekte nasıl şekilleneceği üzerine düşünmektir. Meslek seçimi yapılırken 10-15 yıl sonrası hesaba katılarak ülkenin ve dünyanın şartları iyi değerlendirilmelidir. Her meslek içinde bulunduğu toplumun ve dönemin ihtiyaçlarına çözüm olduğu sürece varlığını korur. Dolayısıyla geleceğin ihtiyaçları ve piyasası hakkında öngörüde bulunmak meslek seçiminde riski aza indirir. Örneğin; WEF (Dünya Ekonomik Forumu) 2018 raporuna göre, 2030’da tarihe karışacak mesleklerden biri avukatlıktır. Avukatlık günümüzde insanlığın ihtiyaç duyduğu ve saygın mesleklerden biridir. Bu sebeple tarihe karışacağının tahmin edilmesi ilk başta şaşırtıcı gelebilir. Ancak teknolojinin gelişmesi ile birlikte yapay zeka ve yazılımın giderek önem kazanmasıyla hukukun da yapay zekalar sayesinde sağlanacağı düşünülüyor. Böylece keyfi uygulamalar yerine standardın oluşturulacağı söyleniyor. Dolayısıyla hukuk ve yazılım bilgisi olan hukukçulara ihtiyaç artarken avukatlara ihtiyaç kalmayacağı tahmin ediliyor.
Özetle meslek seçemiyorum diyen gençler için doğru meslek seçiminde gelecekteki şartlar, mesleğe dair detaylı bilgi ve kişilik özelliklerinin uyumu çok önemli.
Meslek Seçemiyorum Diyenler İçin Biz Ne Yapıyoruz?
Gençlerin en büyük gündemi olan meslek seçimi, olaya yanlış yerden yaklaşıldığında büyük bir problem. Lise dönemlerinde yapılan yanlış tercihler öğrencinin; lise hayatını, üniversite eğitimini, yetişkinlik dönemindeki sosyal çevresini zincirleme olarak etkileyen bir süreç. Bütün bunlar düşünüldüğünde gençler kendilerini ağır bir yükün altında gibi hissedebilir. Birçok etkeni bir arada değerlendirme zorunluluğu aileleri de endişelendirebilir. Ancak bu konuda yalnız olmadığınızdan emin olabilirsiniz. Koşullar değişse de herkes hayatının belli bir döneminde; kendim için doğru şekilde meslek seçemiyorum, ben kimim? Ne istiyorum? Doğru yolda mıyım? gibi soruları kendisine yöneltir.
Yukarıda bahsettiğimiz gibi meslek seçemiyorum diyenler için ilk adım kendini tanımak. Bunu birçok yerde duyarsınız. Peki, nedir bu kendini tanımak? İnsan zaten kendini tanımaz mı? Kendini her yönüyle fark etmek nasıl mümkün olur?
Kendini tanımak demek güçlü-zayıf yönleri tespit edebilmek, yetenekleri keşfedebilmek, hayat amacını bulabilmektir. Bazen bunları bildiğimizi sanırız ama bir olay karşısında kendimize şaşırır tahmin etmediğimiz şekilde tepkiler veririz. İşte bunların profesyonelce tespit edilmesi için bilimsel olarak kanıtlanmış testler mevcut. Kişilik, yetenek, mizaç, ilgi, beceri testleri bu noktada meslek seçemiyorum diyenler için bir başlangıç noktası olabilir. Bizler Movendus Akademi olarak danışanlarımıza, kişiye özel olarak programladığımız çeşitli test ve envanterlerle yardımcı oluyoruz. Burada en önemli ve bizi ayıran noktalardan biri tek bir test değil birkaç çalışmanın sonunda güçlü bir değerlendirme sunuyor olmamız. Böylece anlık ruhsal durumdan etkilenmeleri, hata payını en aza indiriyoruz. Ayrıca kişi için çok yönlü bakış açısıyla değerlendirmeler sunabiliyoruz. Diğer nokta ise; sonuçları bir rapor halinde size sunmanın ötesinde, danışan ile birlikte belirlediğimiz 2-3 senaryo üzerinden, test sonuçlarına uygun eğitim ve kariyer planı oluşturuyor olmamız.
Bu noktada ise meslek seçemiyorum diyenler için yukarıda bahsettiğimiz gibi 2. ve 3. adım devreye giriyor. Toplumu, piyasaları, teknolojiyi, bugünü ve yarını, gelişmelerin danışan açısından etkilerini bir arada değerlendiriyoruz. Danışanla birlikte belirlediğimiz yakın ve uzak hedefler için adım adım yapılabilecekleri planlıyoruz.